Ruwheidsmeter: dit moet u weten

Hoe ruw is een kunstheup of matrijs? Met het blote oog kan hier een schatting van worden gemaakt. Een schatting volstaat echter niet bij deze en veel andere producten. Er gelden namelijk strikte regels voor ruwheidswaarden. Is die kunstheup wel glad genoeg? En heeft de matrijs de juiste structuur om optimaal te functioneren? Een ruwheidsmeter biedt uitkomst. Met dit instrument kunt u de oppervlaktestructuur namelijk op zeer nauwkeurige wijze meten. Maar hoe werkt zo’n ruwheidsmeter precies? En waar moet bij aanschaf op gelet worden? Dat en meer leest u in dit artikel. 

 

Wat is een ruwheidsmeter?

Laten we bij het begin beginnen. Een ruwheidsmeter is een instrument waarmee de oppervlaktestructuur wordt gemeten qua ruwheid. Een naald tast hierbij het oppervlak af. Deze naald heeft een gestandaardiseerde vorm van 2 micron neusradius. Ter verduidelijk: een micron is 0,001 millimeter. De naald kan dus de kleinste ruwheden detecteren. Daarnaast heeft de naald een tophoek van 60 graden en een meetkracht van 0,75 mN. De X- en Z-waarden worden opgeslagen terwijl de naald zich over het oppervlakte beweegt. Hierna kunnen de parameters worden berekend. 

Welke parameters?

Bij een ruwheidsmeter zijn de parameters van tevoren ingesteld. U kunt hierbij kiezen voor verschillende varianten. Een bekende parameter is Ra. Deze geeft de gemiddelde ruwheid weer. De gemiddelde piek- en dalwaarde wordt daarentegen weergegeven met Rz. Met Rt kunt u tot slot de maximale piek- en dalwaarde aangeven. Zo zijn er wel 26 parameters die elk hun specifieke toepassingen kennen, of een combinatie van meerdere toepassingen tegelijk.

Ruwheidsmeter SJ 410.jpg

Van heel nauwkeurig… tot hyper nauwkeurig

Er zijn verschillende type ruwheidsmeters. De nauwkeurigheid is daarbij afhankelijk van de resolutie. Bij de SJ-210 is dit 0,02 μm (bij 360 μm Z-bereik). De nauwkeurigheid kan echter oplopen tot 0,002 μm bij een Z-bereik van 25 μm! Dit draagbare meetinstrument heeft een ingebouwde accu en is dan ook ideaal voor meten op locatie. De SJ-410 is nog een slag accurater. Bij een Z-bereik van 800 μm is de nauwkeurigheid 0,01 μm. Dit kan zelfs 0,0001 μm worden bij een Z-bereik van 8 μm. Deze meetmachine beschikt daarnaast over oppervlaktecompensatie van gebogen, radiale en schuine oppervlakken. Moet u juist grote en zware werkstukken meten? Dan biedt de SV-M3000 uitkomst. Met dit type zijn ook onafgebroken metingen mogelijk vanwege de optionele taster indexeer-eenheid.

De hoofdprincipes

Bij een ruwheidsmeter wordt er onderscheid gemaakt tussen twee principes. Ieder principe heeft zo zijn eigen voordelen. Het hangt dan ook af van de situatie welke soort ruwheidsmeter is aan te raden. Hoe nauwkeurig dienen uw metingen te zijn? En in wat voor omgeving voert u die metingen uit?

Glijschoen

Bij dit principe is de naald omgeven door een glijschoen. De glijschoen beschermt de naald. Hierdoor is de ruwheidsmeter stabiel en bestand tegen trillingen. Deze methode is dan ook geschikt voor de werkplaats. Het nadeel is dat er bij heel ruwe oppervlakken, mede door het principe van de glijschoen, mogelijk mechanische filtering kan optreden. Dit is echter nog steeds conform de internationale normering.

Vrij-aftastsysteem

Het tweede principe is het vrij-aftastsysteem. Hier is er wel direct contact tussen de naald en het oppervlak. Deze methode is dan ook het meest nauwkeurig. Het is geschikt voor gladde en gechroomde (bijvoorbeeld gepolijste) oppervlaktes. De vrije taster is echter minder beschermd dan een glijschoen, en dient bijgevolg voorzichtig behandeld te worden.

Ruwheidsmeter SJ 210.jpg

Hier gebruikt u een ruwheidsmeter voor

Welke ruwheidswaarde mag een product hebben? Dat bepaalt de producttekening. Met een ruwheidsmeter kan worden vastgesteld of hier aan wordt voldaan. Is de waarde toch afwijkend? Dan moet het product bewerkt worden. De ruwheidswaarde bepaalt daarbij welk bewerkingsproces het meest geschikt is. Frezen of slijpen zijn bijvoorbeeld een optie. Het ligt er net aan hoe afwijkend de Ra-waarde is. Andere mogelijke bewerkingsprocessen zijn leppen, honen, draaien en extruderen. 

Een ruwheidsmeter biedt dus uitkomst als de ruwheidswaarde van een product bepaald moet worden. Dit is vaak het geval in de volgende industrieën

  • metaalverwerkende bedrijven

    • draaierijen, frezerijen, slijperijen

  • elektrotechnische industrie

  • medische industrie

  • kunststofverwerkende industrie

  • lucht- en ruimtevaartindustrie

Let op!

Een ruwheidsmeter is een instrument. Het dient dus ook als dusdanig behandeld te worden. De meeste defecten ontstaan door ondeskundig gebruik. Pleeg dus tussendoor onderhoud! Laat het instrument ook opnemen in het ISO kalibratiesysteem. Hierdoor kunt u precies nagaan of uw metingen accuraat zijn. Zorg dat er een certificaat wordt geleverd bij uw kalibratie van de Raad van Accreditatie (RVA). Hierdoor weet u zeker dat de kalibratie juist is uitgevoerd.

Is het instrument desondanks toch stuk gegaan? Laat de reparatie dan uitvoeren door een expert, het liefst bij de fabrikant.

Mitutoyo en ruwheidsmeters

Mitutoyo is wereldleider in precisie meettechniek. U bent bij ons dan ook aan het juiste adres voor ruwheidsmeters. Of u nu gaat voor een draagbaar model of voor een zwaargewicht zoals de SV-M3000. Mitutoyo heeft een geschikte meetmachine voor iedere situatie! Deze instrumenten worden door Mitutoyo gekalibreerd conform internationale normeringen (ISO 17025). Daarnaast kan hierbij ook een RVA-certificaat worden geleverd. Het kopen van een Mitutoyo product is dus een garantie van kwaliteit.

Bent u op zoek naar een ander soort meetinstrument? Mitutoyo heeft alles in huis op het gebied van precisie meettechnieken. Van hoogstaande vision meetsystemen, CMM en meetmicroscopen tot onze bekende handmeetmiddelen. Deze producten worden door Mitutoyo zelf ontwikkeld en geproduceerd. Wij beschikken dan ook over de juiste expertise om u te helpen bij al uw meetuitdagingen. Neem een kijkje in ons assortiment met ruim 9000 producten! Wilt u liever eerst advies? Onze experts helpen u graag.